علامه طباطبایی در تفسیر المیزان ذیل آیۀ 213 سورۀ بقره بحثی را تحت عنوان «فلسفۀ اجتماع» مطرح کردند. شاید به جرأت بتوان گفت ایشان اولین کسی است که به این مسئله توجه کرده اند. هر چند پیش از ایشان فارابی و کسان دیگر به این موضوع پرداخته بودند؛ اما علامه طباطبایی اولین کسی بود که یک بحث نظام مند را در این باره مطرح کرد. فلسفه گاهی مواقع به لفظ اجتماع اضافه می شود و فلسفه اجتماع را شکل می دهد.
در فلسفۀ اجتماع، ما اجتماع را به عنوان فکت می بینیم و در باب آن بحث فلسفی می کنیم. اما در برخی موارد فلسفه به علوم اجتماعی اضافه می-شود. در فلسفۀ علوم اجتماعی در باب علوم اجتماعی، بحث فلسفی شکل می گیرد.
بطور کلی پرسش هایی که در حوزۀ فلسفۀ اجتماع می توان طرح کرد در چهار دسته قابل تقسیم اند. دستۀ اول پرسش های «هستی شناختی»، دسته دوم پرسش های «معرفت شناختی»، دسته سوم پرسش های «روش شناختی» و دسته چهارم پرسش های «ساحت شناختی» جامعه است.
این سخنرانی 10 آذر 93، در نشست روز جهانی فلسفه، در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران ایراد شده است.